Edytujesz
Język proto-SAL
(sekcja)
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
Uwaga:
Nie jesteś zalogowany. Jeśli wykonasz jakąkolwiek zmianę, Twój adres IP będzie widoczny publicznie. Jeśli
zalogujesz się
lub
utworzysz konto
, Twoje zmiany zostaną przypisane do konta, wraz z innymi korzyściami.
Filtr antyspamowy.
Nie
wpisuj tu nic!
== Indykatory == Tym mianem określa się specjalne partykuły, których zadaniem jest markowanie części zdania. Odmieniają się przez osoby, funkcje (mogą służyć markowaniu podmiotu, dopełnienia bliższego lub dalszego) oraz strony. {| class="wikitable" style="text-align: center;" !Osoba !Podmiot (S) !Dopełnienie bliższe (DO) !Dopełnienie dalsze (IO) |- !1. |a |aj |ëj |- !2. |la |laj |lëj |- !3. |na |ma |ra |} W zależności od dialektu, mogą one następować po rzeczowniku, który określają (z tego rozwiązania wykształcą się później pełnoprawne przypadki), albo leżeć w sąsiedztwie orzeczenia w kolejności naśladującej kolejność markowanych części zdania. Dla przykładu: :<span style="border: 2px dashed #999900">Ania</span> <span style="background:#999900">na</span> tusx <span style="border: 2px dashed #FF3333">ams</span> <span style="background:#FF3333">ma</span> <span style="border: 2px dashed #00BFFF">Erik</span> <span style="background:#00BFFF">ra</span>. :''Ania '''S3-IN''' śpiewać piosenka '''DO3-IN''' Erik '''IO3-IN''''' :<span style="border: 2px dashed #999900">Ania</span> <span style="background:#999900">na</span> tusx <span style="background:#FF3333">ma</span> <span style="background:#00BFFF">ra</span> <span style="border: 2px dashed #FF3333">ams</span> <span style="border: 2px dashed #00BFFF">Erik</span> :''Ania '''S3-IN''' śpiewać '''DO3-IN IO3-IN''' piosenka Erik'' Oba zdania znaczą ''Ania śpiewa piosenkę Erikowi''. ''S3-IN'' oznacza indykator podmiotu 3. osoby, ''DO3-IN'' - ind. dopełnienia bliższego 3. osoby, a ''IO3-IN'' - ind. dopełnienia bliższego, również 3. osoby. Więcej o roli indykatorów w zdaniu [[#Składnia|tu]]. === Zaimki === Indykatory przejmują też do pewnego stopnia funkcję zaimków: :Manprë na lanx ërp. Na sëm tuns. :''król '''S3-IN''' żyć. '''PAST. S3-IN''' bez dziecko'' :Żył niegdyś król. (On) był bezdzietny. Dzierżawcze robi się, jak zwykły posesyw, przez doklejenie -ta do zaimka indykatorowego: :Manprë na kurx ërp jë tasxu ma, saxa na pësx ra ësxip ma nata. :''król '''S3-IN''' widzieć '''PAST. PERF.''' kot '''DO3-IN''' po czym '''S3-IN''' dać '''IO3-IN''' jedzenie '''DO3-IN S3-IN-POS''''' :Król zobaczył kota i dał mu swoje jedzenie. === Strona zwrotna === Indykatory mogą tworzyć stronę zwrotną poprzez ponowne markowanie podmiotu w miejscu indykatora dopełnienia bliższego. Przykład z czasownikiem ''lamx'' (myć): :Erik na lamx ma tasxu. :''Erik '''S3-IN''' myć '''DO3-IN''' kot'' :Erik myje kota. - tu zwykła strona czynna :Erik na lamx na. :''Erik '''S3-IN''' myć '''S3-IN''''' :Erik się myje. - a tutaj strona zwrotna. Uwaga: indykator strony zwrotnej '''nie''' zajmuje miejsca w szyku zdania należnym partykułom strony biernej czy kauzatywu. :Erik na lamx dap ërp<span style="background:#00BFFF"> na.</span> :''Erik '''S3-IN''' myć '''OPT. PAST.<span style="background:#00BFFF"> S3-IN </span>''''' :Erik chciał się umyć. :Erik na lamx dap<span style="background:#00BFFF"> ir </span>ërp. :''Erik '''S3-IN''' myć '''OPT.<span style="background:#00BFFF"> PASS. </span>PAST''''' :Erik chciał być umyty.
Opis zmian:
Wkład na Mcseriopedia jest udostępniany na licencji Creative Commons – za podaniem autora (szczegóły w
Mcseriopedia:Prawa autorskie
). Jeśli nie chcesz, żeby Twój tekst był dowolnie zmieniany przez każdego i rozpowszechniany bez ograniczeń, nie umieszczaj go tutaj.
Zapisując swoją edycję, oświadczasz, że ten tekst jest Twoim dziełem lub pochodzi z materiałów dostępnych na warunkach
domeny publicznej
, lub kompatybilnych.
PROSIMY NIE WPROWADZAĆ MATERIAŁÓW CHRONIONYCH PRAWEM AUTORSKIM BEZ POZWOLENIA WŁAŚCICIELA!
Anuluj
Pomoc w edycji
(otwiera się w nowym oknie)
Menu nawigacyjne
Narzędzia osobiste
Nie jesteś zalogowany
Dyskusja
Tryb ciemny
Edycje
Utwórz konto
Zaloguj się
Przestrzenie nazw
Strona
Dyskusja
polski
Widok
Czytaj
Edytuj
Edytuj kod źródłowy
Wyświetl historię
Więcej
Szukaj
Nawigacja
Strona główna
Ostatnie zmiany
Losowa strona
Pomoc z MediaWiki
Pomoc z edytowaniem
Główne katalogi
Drzewo kategorii
Oś czasu
Księga ksiąg
Wszystkie strony
Narzędzia
Linkujące
Zmiany w linkowanych
Strony specjalne
Informacje o tej stronie