Edytujesz Język proto-SAL (sekcja)

== Czasownik ==
Podstawowe formy czasowników kończą się na -x (ch). Odmienia się przez czasy, tryby i strony. 

=== Czasy ===
Jak do wszystkiego, proto-SAL do określenia czasu używa partykuł. Słówkiem wskazującym na czas przeszły jest ''ërp'', które można by luźno przetłumaczyć jako "kiedyś, niegdyś", lub też po prostu "w przeszłości".

''vënx'' - rzec, powiedzieć<br>
''vënx ërp'' - rzec (w przeszłości)

Zazwyczaj, przy mówieniu o przeszłości, zaznacza się również (proto)aspekt. Niedokonanie sugeruje ''ru'', "chwila, trwanie", zaś dokonanie - ''jë'', "wtedy, wówczas, w tym momencie".

''vënx ërp ru'' - było powiadane<ref name="stronabierna">Polskie tłumaczenie przybliża zjawisko semantycznie, ale korzysta ze strony biernej - struktury gramatycznej, której proto-SAL tutaj nie używa</ref><br>
''vënx ërp jë'' - było powiedziane<ref name="stronabierna" />

Partykuł aspektowych można też używać w czasie teraźniejszym, ale to zależy od dialektu. Są głównie pretekstem do rozwoju różnych systemów czasowych w językach potomnych względem proto-SAL.

=== Tryby ===
Proto-SAL wyróżnia 6 trybów:

*oznajmujący - forma podstawowa czasownika.<br>
::Ania na tusx.
::''Ania '''S3-IN''' śpiewać''
::Ania śpiewa.
*rozkazujący - tworzony przez partykułę ''sën'' (z ''sënx'', kazać).<br>
::La tusx sën!
::'''''S2-IN''' śpiewać '''IMPER.'''''
::Śpiewaj!
*pytający - tworzony podobnie do rozkazującego, z tym że poprzez słowo ''jal'' (z ''jalx'', pytać).<br>
::Ania na tusx jal ërp ru ams ma?
::''Ania '''S3-IN''' śpiewać '''QUES. PAST. PERF.''' piosenka '''DO3-IN'''''
::Czy Ania śpiewała piosenkę?
*negujący - jak dwa poprzednie, ale partykułą trybu jest ''kem''.<br>
::Ania na tusx kem ams ki ma.
::''Ania '''S3-IN''' śpiewać '''NEG''' piosenka-'''PL. DO3-IN'''''
::Ania nie śpiewa piosenek.
*optatywny na sterydach - zaznaczany poprzez partykułę ''dap'' (z ''dapx'', chcieć). Wyraża życzenia i chęci.<br>
::A tusx dap ams ki ma.
::'''''S1-IN''' śpiewać '''OPT.''' piosenka-'''PL. DO3-IN'''''
::Chciałbym śpiewać piosenki.
*abilitatywny - służący zakomunikowaniu o możliwości, względnie też umiejętności; przez partykułę ''lin'' (z ''linx'', móc).<br>
::Erik na marinx lin tasxu ma nata latjë ra.
::''Erik '''S3-IN''' jeść '''ABILIT.''' kot '''DO3-IN S3-IN-POS''' żona '''IO3-IN'''''
::Erik może jeść kota swojej żony. 

=== Strona bierna ===
Strona bierna powstaje dzięki partykule ''ir''.

:Erik na lamx tasxu ma.
:''Erik '''S3-IN''' myć kot '''DO3-IN'''''
:Erik myje kota. - strona czynna

:Tasxu na lamx ir Erik ma.
:''kot '''S3-IN''' myć '''PASS.''' Erik '''DO3-IN'''''
:Kot jest myty przez Erika. - strona bierna.

=== Kauzatyw ===
Powstaje dzięki partykule ''tëj'' (od ''tëjx'', sprawiać, powodować).

:A lamx tëj Erik ma tasxu ra.
:'''''S1-IN''' myć '''CAUS.''' Erik '''DO3-IN''' kot '''IO3-IN'''''
:Sprawiam, że Erik myje kota.