Język caerenedzki: Różnice pomiędzy wersjami
mNie podano opisu zmian |
mNie podano opisu zmian |
||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
== Fonologia == | == Fonologia == | ||
Język caerenedzki ma na razie | Język caerenedzki ma na razie 21 głosek. | ||
Akcent jest ruchomy, najczęściej pada na pierwszą sylabę lub drugą od końca. | Akcent jest ruchomy, najczęściej pada na pierwszą sylabę lub drugą od końca. | ||
| Linia 22: | Linia 22: | ||
!Średnie | !Średnie | ||
|ɛ | |ɛ | ||
|ɘ | |ɘ~ɨ | ||
|ɔ | |ɔ | ||
|- | |- | ||
| Linia 32: | Linia 32: | ||
=== Spółgłoski === | === Spółgłoski === | ||
Aktualnie caerenedzki ma | Aktualnie caerenedzki ma 15 spółgłosek. Na upartego można doszukiwać się dodatkowej, /ɣ/, występującej jako alofon /x/. | ||
{| class="wikitable" style="text-align: center;" | {| class="wikitable" style="text-align: center;" | ||
! | ! | ||
| Linia 47: | Linia 47: | ||
|- | |- | ||
! Zwarte | ! Zwarte | ||
| | | b | ||
|t d | |t d | ||
| | | | ||
| Linia 54: | Linia 54: | ||
! Szczelinowe | ! Szczelinowe | ||
|f v | |f v | ||
|s | |s z | ||
| | | | ||
|x (ɣ)<ref>Alofoniczne do /x/, po innych dźwięcznych</ref> | |x (ɣ)<ref>Alofoniczne do /x/, po innych dźwięcznych</ref> | ||
| Linia 85: | Linia 85: | ||
|/a/ | |/a/ | ||
|ard | |ard | ||
|- | |||
|b | |||
|/b/ | |||
|bar | |||
|- | |- | ||
|c | |c | ||
| Linia 153: | Linia 157: | ||
|/v/ | |/v/ | ||
|merv | |merv | ||
|- | |||
|z | |||
|/z/ | |||
|zavzar | |||
|- | |- | ||
|` | |` | ||
| Linia 176: | Linia 184: | ||
:carad'''ar''' - czas przeszły | :carad'''ar''' - czas przeszły | ||
:carad'''am''' - czas przyszły | :carad'''am''' - czas przyszły | ||
Nie ma rozróżnienia na aspekty. | |||
Poza trybem oznajmującym wyróżnia się też rozkazujący. Doklejenie do formy bazowej końcówki '''ad''' daje imperatyw. | Poza trybem oznajmującym wyróżnia się też rozkazujący. Doklejenie do formy bazowej końcówki '''ad''' daje imperatyw. | ||
| Linia 181: | Linia 191: | ||
=== Przymiotniki i przysłówki === | === Przymiotniki i przysłówki === | ||
Tworzy się je poprzez dołączenie do rzeczownika końcówki -he, -ve lub -e (w zależności od poprzedzających ją głosek) i stawia się przed frazą, którą mają określać. | Tworzy się je poprzez dołączenie do rzeczownika końcówki -he, -ve lub -e (w zależności od poprzedzających ją głosek) i stawia się przed frazą, którą mają określać. | ||
Przymiotniki w języku caerenedzkim dają się tworzyć łatwiej, niż w polskim; stąd chyba przejmują część funkcji polskich imiesłowów (np. ''hrinv'', stanie/postój -> ''hrinve'', stojący). | |||
=== Zaimki === | === Zaimki === | ||
| Linia 202: | Linia 214: | ||
|hane (hanehe) | |hane (hanehe) | ||
|} | |} | ||
== Słownik == | |||
''Z caerenedzkim słownictwem zapoznać się możesz w [[/Słownik|tym miejscu]].'' | |||
== Przykładowy tekst == | == Przykładowy tekst == | ||
Wersja z 01:21, 3 gru 2022
Język caerenedzki - język używany w Caer Ened oraz podległym mu Nyksohemerii i Juksace.
Fonologia
Język caerenedzki ma na razie 21 głosek.
Akcent jest ruchomy, najczęściej pada na pierwszą sylabę lub drugą od końca.
Samogłoski
Caerenedzki ma 6 samogłosek.
| Przednie | Centralne | Tylne | |
|---|---|---|---|
| Przymknięte | i | u | |
| Średnie | ɛ | ɘ~ɨ | ɔ |
| Otwarta | ä |
Spółgłoski
Aktualnie caerenedzki ma 15 spółgłosek. Na upartego można doszukiwać się dodatkowej, /ɣ/, występującej jako alofon /x/.
| Wargowe | Przedniojęzykowe | Podniebienne | Tylnojęzykowe | |
|---|---|---|---|---|
| Nosowe | m | n | ||
| Zwarte | b | t d | k g | |
| Szczelinowe | f v | s z | x (ɣ)[1] | |
| Drżące | r | |||
| Aproksymanty | l | j |
Fonotaktyka
Język caerenedzki zdaje się dopuszczać sylaby o maksymalnie pięciu spółgłoskach (dwóch w nagłosie[2] i trzech w wygłosie[3]) i dwóch samogłoskach.
- (C)(C)(V)V(C)(C)(C),
gdzie C to spółgłoska, a V - spółgłoska.
Transkrypcja łacińska
| Litera | Wymowa (IPA) | Przykładowe słowo |
|---|---|---|
| a | /a/ | ard |
| b | /b/ | bar |
| c | /k/ | Caer Ened |
| d | /d/ | carad |
| e | /ɛ/ | tenv |
| f | /f/ | ferenva |
| g | /g/ | igerr |
| h | /x/ | arnhath |
| i | /i/ | Iosfor'ia |
| j | /j/ | Jucsac |
| l | /l/ | cil |
| m | /m/ | mernheth |
| n | /n/ | hrinve |
| o | /ɔ/ | tahor |
| r | /r/ | herv |
| s | /s/ | vrest |
| t | /t/ | teret |
| u | /u/ | heru |
| v | /v/ | merv |
| z | /z/ | zavzar |
| ` | /ɘ/, nic[4] | 'cer |
Gramatyka
Składnia
Język zdaje się stosować głównie szyk SVO (podmiot - orzeczenie - dopełnienie).
Rzeczowniki
Mają liczbę pojedynczą i mnogą. Liczba mnoga jest tworzona poprzez różne końcówki, najczęściej -i, rzadziej -s. Nie ma kategorii określoności ani rodzaju.
Istnieje pewna odmiana przez przypadki. Poprzedzenie rzeczownika apostrofem ', czytanym /ɘ/, funkcjonuje podobnie do polskiego dopełniacza.
Czasowniki
Istnieją trzy czasy gramatyczne - teraźniejszy, przyszły i przeszły. Tworzy się je poprzez dodawanie odpowiednich sufiksów do formy bazowej czasownika (często będącej rzeczownikiem).
Przykładowo:
- carad - budynek
- carada - budować (czas teraźniejszy)
- caradar - czas przeszły
- caradam - czas przyszły
Nie ma rozróżnienia na aspekty.
Poza trybem oznajmującym wyróżnia się też rozkazujący. Doklejenie do formy bazowej końcówki ad daje imperatyw.
Przymiotniki i przysłówki
Tworzy się je poprzez dołączenie do rzeczownika końcówki -he, -ve lub -e (w zależności od poprzedzających ją głosek) i stawia się przed frazą, którą mają określać.
Przymiotniki w języku caerenedzkim dają się tworzyć łatwiej, niż w polskim; stąd chyba przejmują część funkcji polskich imiesłowów (np. hrinv, stanie/postój -> hrinve, stojący).
Zaimki
W tabelce osobowe i w nawiasach dzierżawcze. Odmienia się je jak przymiotniki i przysłówki.
| Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. | ran (ranve) | rane (ranehe) |
| 2 os. | can (canve) | cane (canehe) |
| 3 os. | han (hanve) | hane (hanehe) |
Słownik
Z caerenedzkim słownictwem zapoznać się możesz w tym miejscu.
Przykładowy tekst
- Vreftar aradve igill ‘merevdi, tahtenvar cve tahore vresti.
- /'vrɛftar a'radvɛ 'igil ɘ'mɛrɛvdi tax'tɛnvar kvɛ ta'hɔre 'vrɛsti/
- Był sobie wielki władca ludzi, podróżujący przez rozległe światy.
- Han viraftar aradve caradi cer ‘vrefti merevdi heru hanehe arnhathi,
- /xan 'viraftar a'radve 'karadi ker ɘ'vrɛfti mɛ'rɛvdi 'xɛru 'xanɛxe arn'xatxi/
- On stworzył wielkie budynki dla żywotów ludzi pod ich dachami
- ha viraftar heredve tahered cer hanehe tenvi.
- /xa 'viraftar hɛ'rɛdvɛ ta'xɛrɛd kɛr 'xanɛxɛ 'tɛnvi/
- i stworzył długie drogi dla ich przemieszczania.
- Hanve merv ha herv ved varedhe, ‘cer igill vreftad aradve amteret.
- /'xanvɛ mɛrv xa 'xɛrv vɛd 'varɛdxɛ 'ɘkɛr 'igil 'vrɛftad a'radvɛ am'tɛrɛt/
- Jego wiedza i zręczność jest niemała, zatem władca niech żyje długi czas.